شیخ محمود شبستری

شیخ محمود شبسترى (۷۲۰-۶۸۷ ق)، از عرفا و شعراى نامى قرن هشتم هجرى است. کتاب «گلشن راز» از مهمترین آثار عرفانی اوست.

زندگی‌نامه

شیخ سعدالدین محمود بن امین‌الدّین عبدالکریم بن یحیى شبسترى تبریزى، در سال ۶۸۷ قمری در ایام سلطنت کیخاتون در قصبه‌ى شبستر واقع در هشت فرسخى تبریز متولّد شد و در عهد سلطان محمد خدابنده و ابوسعید بهادرخان در شهر تبریز مرجع علماء و فضلا بود.

شبسترى پس از کسب دانش در تبریز به سفرهاى درازى که در مصر، شام، حجاز داشته و به خدمت مشایخ بزرگ رسیده و از آنان کسب فیض کرده است. او در تصوّف مرید و شاگرد شیخ بهاءالدین یعقوب تبریزى است.

وى چندى در کرمان رحل اقامت افکند و در آن جا تأهّل اختیار نمود و اولاد و احفادى از او به وجود آمده است که جمعى از ایشان اهل قلم و کمال بوده و به خواجگان شهرت یافته‌اند. شبسترى پسرى به نام عبدالله داشته که جوانى فاضل و کامل و ماهر در علوم مختلف به خصوص ریاضى بوده است. شیخ محمود شبسترى از جانب سمرقند به دربار روم رفته و سلطان سلیم او را بسیار تعظیم کرده است. شیخ عبدالله مثنوى ای با عنوان «شمع و پروانه» به نام سلطان سلیم سروده و نیز رساله‌اى به زبان فارسى در قواعد معمّا به نام سلطان مذکور نوشته است.

شبسترى سرانجام به تبریز بازگشته و در سال ۷۲۰ قمری در ۳۳ سالگى وفات نموده و در شبستر وسط باغچه‌ى گلشن در جوار مزار استادش بهاءالدین یعقوب تبریزى مدفون شده است.

آثار شبسترى

از شیخ محمود شبسترى چند اثر به نظم و نثر باقى مانده که مهمترین آن‌ها گلشن راز با مضمون عرفانی است. اثر منظوم دیگر شیخ، «سعادت نامه» است در سه هزار بیت، که در هشت باب و هر باب مشتمل بر فصول و حکایات و تمثیلات می باشد. از جمله‌ى آثار منثور او نیز یکى رساله «حق الیقین فى معرفة ربّ العالمین» و دیگرى «مرآت المحققین» است.

منابع

• ویکی نور